چکیده:
بیان مسأله: شهرها در حال تحول هستند. تغییرات در شهرها متناسب زمان و تکنولوژی میتواند نقش ارزش های انسانی را در آن تقویت یا تضعیف نمایند، لذا شناختن دگردیسی و ارزش های اسلامی و انسانی در آن، اهمیت مییابد. تا کنون تلاشهایی برای گونهشناسی سیر تحولات انجام شده که در این مطالعات توجهی به سنجش هویت اسلامی و ارزش های انسانی در این ادوار نشده است.
هدف: پژوهش پیشرو میزان تحقق ارزش های انسانی و اصول شهر اسلامی را در سیر دگردیسی شهرها از بافت سنتی به مدرن را بررسی میکند. هدف این است تا سیر نامبرده شده را در ایران و غرب مقایسه نماید و با بررسی اصول و شاخص های شهر اسلامی و ارزش های انسانی نهفته در آن، اهمیت هریک از شاخصها را در این سیر دنبال نماید. در نهایت نیز برای حفظ آن در شهرهای آینده، راهکارهای کلی ذکر نماید.
روش:ضمن استفاده از روش استدلالی، پس از بررسی ویژگی ادوار دگردیسی شهرها و شاخص های ارزش انسانی در تعاریف شهری، با استفاده از روش دلفی در دو راند، نظر صاحبنظران (۱۰ نفر متخصص (با توجه به نظریه هوگراث، کلایتون و بسیاری از دیگر نظریهپردازان که به تعداد ۵ تا ۱۲ متخصص اشاره میکنند)) در ارتباط با میزان تحقق هر یک از اصول ارزشهای انسانی و شهر اسلامی در ادوار دگردیسی، مورد سنجش قرار گرفته است.
یافتهها و نتیجه : یافتهها و تحلیل موارد مستخرج از تکنیک دلفی نشان میدهد که مفاهیمی نظیر طبیعتمحوری، خدامحوری، جامعهمحوری (اجتماع پذیری) و همچنین اقتصاد، در سیر دگردیسی بیانشده حبیبی و در شهرهای متاخر فراموش شده و تنها برخی مفاهیم مانند جامعهمحوری (ارتباطات جهانی) پررنگ تر شده است. لذا در بخش انتهایی مقاله با توجه به فرصتها و تهدیدها در سیر دگردیسی، به ارائه راهکارهایی کلی جهت ارتقا ارزش های انسانی و حفظ هویت ایرانی اسلامی، در شهرهای آتی پرداخته شده است.
تازه های تحقیق
بررسی ادوار تاریخی شهر و زمان و ویژگی مشابه این دوره در ایران و غرب به صورت مصداقی.
استفاده از هم آمیزی ادوار دگردیسی شهری با اصول شهر اسلامی به روش دلفی و در نهایت بررسی اصول و شاخصههای ارزش های انسانی و شهر اسلامی در هر یک از دوره ها و پیشنهاداتی برای حفظ این اصول در شهرهای آتی.