مقدمه
تأسس القطب العلمي للعمارة الإسلامية في كلية الهندسة المعمارية في جامعه العلوم و التكنولوجيا الإيرانية و المطابق للدستور والأبعاد الثقافية و المستند على البرنامج الثالث للتنمية الاقتصادية، الاجتماعية والثقافية في الجمهورية الإسلامية الإيرانية.الهدف الرئيسي من تأسيس هذا المركز توفير الأرضية اللازمة للبحث في العمارة من وجهة نظر الثقافة الإسلامية الغنية.
هذا البحث سيساعدنا على فهم و إدراك الأصول و المبادئ التوجيهية للإسلام في التصميم المعماري. الشروط السابق ذكرها أعلاه ستكون بمثابة أساس النظريات الخلاقة لإيجاد الهوية الإسلامية الإيرانية في العمارة الحديثة المتأزّمة و بالتالي تحقيق الرسالة التاريخية و العالمية للثورة الإسلامية.
اهداف
پيگيری هدفها در دو بٌعــد اصول (راهبردی – مفهومی) و (کاربردی – تجربی) : تعريف و ساماندهی پژوهشهای ميان رشته ای در حوزۀ هائی نظير فلسفــۀ هنر و زيبائی شناسی اسلامی، زمينــه سازی برای ارتباط ميان پژوهشگــــران اين قطب و ساير محققيّن : زمينه سازی برای ارتباط سازنده ميان اين قطب علمی و دستاوردهای آن با نهادهای دولتی و غيردولتی معماری ساماندهی و تنظيم نقشۀ جامــع علمی – تخصصّی معماری ، در راستای برنامه های کوتاه ، ميان و دراز مدّت کشور برگزاری جلسات آزاد انديشی، هم انديشی ، دانش افزائی و تقويت کٌرسی های نظريه پردازی تشکيل کارگروههايی برای کمک به اساتيد دانشگاه ها در بازنويسی برنامه های درسی ( اصلاح و روز آمدنمودن سرفصلها، معرفی منابع و مراجع معتبر و تبيين و تأليف محتوٰی اصيل اسلامی برای دروس معماری زمينه سازی برای فرهنگ سازی معماری از طريق رسانه های عمومی تصويری ، صوتی و مکتوب زمينه سازی در جهت آموزش های مجازی در حوزۀ معماری .
تعريف و ساماندهی پژوهشهای ميان رشته ای در حوزۀ هائی نظير فلسفــۀ هنر و زيبائی شناسی اسلامی، مبانی نظری معماری اسلامی، احکام و فقه معماری اسلامی، اخلاق حرفه ای معماران و شهرسازان مسلمان و آشنائی و ارزيابی ارزشهای نهفتــه در تمدّن اسلامی ، بررسی تطبيقـــی بين آثار دوران اسلامی ايران با قبل از آن و با ساير تمدنهای قديم و جديد در طول تاريخ و ... .
1-3- زمينــه سازی برای ارتباط ميان پژوهشگــــران اين قطب و ساير محققيّن : الف – محققّين علوم حوزوی نظير ( متکلّميــن، فيلسوفان، فقيهان، حقوقدانان، مربيّان اخلاق، عرفان و غيره ... ) ب - محققّين علوم انسانی در دانشگاهها نظير ( معرفت شناسان، فيلسوفان، اساتيد دروس روش تحقيق و برنامهريزی، شرق شناسان و غرب شناسان ، اساتيد تاريخ هنر و معماری ، اخلاق حرفهای، حقوقدانـــان بين المللی وغيره ... ) پ – محققيّن علوم تجربی و مهندسی مربوط با رشتۀ معماری نظير ( اساتيد عمران، مکانيک ، شيمی ، صنايع ، متالورژی ، برق ، کامپيوتر و غيره ... )
1-4- زمينه سازی برای ارتباط سازنده ميان اين قطب علمی و دستاوردهای آن با نهادهای دولتی و غيردولتی معماری نظير: الف – کمک به کارگروه معماری در شورای تخصصی تحول و ارتقاء علوم انسانی و اساتيد دانشکدههای مربوطه در جهت اصلاح سرفصل و محتوٰی دروس آموزشی مبتنی بر هويـــّت اسلامی و نيازهای روزآمد کشور ب – با نهادهای دولتی و قانون گزاری در حوزه های برنامه ريزی، قانونسازی و تصميم گيری در مورد اصلاح امور معماری کشور پ – با نهادهای غير دولتی نظير نهادهای هنری و مهندسی مردم نهاد و ... ت – با نهادهای مهندسين مشاور معمار و شهرساز ج – با پيمانکاران و مجريان مربوطه
1-5- ساماندهی و تنظيم نقشۀ جامــع علمی – تخصصّی معماری ، در راستای برنامه های کوتاه ، ميان و دراز مدّت کشور
1-6- برگزاری جلسات آزاد انديشی، هم انديشی ، دانش افزائی و تقويت کٌرسی های نظريه پردازی با اهداف : الف – زمينه سازی برای تعامل فرهنگی، دانش افزائی بين اساتيد و اهل حرفــه ، بحث و ارائه آراء و فضای گفتگو و ابـــراز نظر همگانی ب – بستر سازی برای گسترش و تقويت نظريه پردازی ، نقد و نوآوری ، مبتنی بر فرهنگ اسلامی پ – فضا سازی برای آشنائی با پژوهندگان و نخبگان جديد و معرفـّی آثار ارزشمند و بديع آنها. ت – زمينهسازی برای انتقال دستاوردها و تجربيات گروههای پژوهشـــی و اساتيد و دانشجويان دانشگاهها با يکديگر ج – آسيب شناسی و نقد آثار معماری معاصر ايران و جهان و تلاش در جهت ارائــه راه حلهای اصلاحی
1-7 - تشکيل کارگروههايی برای کمک به اساتيد دانشگاه ها در بازنويسی برنامه های درسی ( اصلاح و روز آمدنمودن سرفصلها، معرفی منابع و مراجع معتبر و تبيين و تأليف محتوٰی اصيل اسلامی برای دروس معماری نظير : الف – دروس نظری - عملی در مقطع کارشناسی نظير ( انسان، طبيعت، معماری ، مبانی نظری معماری ، معماری معاصر، دروس تاريخ معماری ايران و جهان وغيره ... ب – دروس نظری – عملی در مقطع کارشناسی ارشد نظير ( حکمت هنر اسلامی، سيرانديشه های معماری ، روش تحقيق ، حقوق در معماری ، اخلاق حرفه ای و غيره ... ) ج – دروس نظری – عملی در مقطع دکتری نظير ( شناخت شناسی، روش تحقيق بين رشته ای ، بررسی تطبيقی معماری – حکمت و روشها ، فلسفۀ هنر و زيبائی ) وغيره ... د- دروس مربوط به مباحث مشترک بين معماری و شهرسازی
1-8- زمينه سازی برای فرهنگ سازی معماری از طريق رسانه های عمومی تصويری ، صوتی و مکتوب : الف – نهادها و رسانههای تصويری، صوتی و مکتوب ، نظير ( صدا و سيمای جمهوری اسلامی ايران ، ناشران مجلات و کتابهای حرفه ای ب – ايجاد سايتهای حرفه ای و ارتباط با سايت های بين المللی مربوطه در ايران وجهان 1-9- زمينه سازی در جهت آموزش های مجازی در حوزۀ معماری الف – تدوين برنامه های آموزشی به صورت تصويری برای کليــّه دروس نظری – عملی ب - همکاری با کليــّه دانشگاهها و نهادهای آموزش مجازی در جهت ارتقاء کيفی آموزشهای مربوطه
برنامه ها
با توجـــّه به ابعاد فرهنگی در قانون اساسی و بر پايـــۀ قانون برنامـــۀ سوّم توسعۀ اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ايران، قطب علمـــی معماری اسلامی ، در دانشکدۀ معمـــاری و شهرسازی دانشگاه علم وصنعت ايران تأسيس می شود. هدف اصلی از ايجاد اين قطـــب علمی، فــراهم آوردن زمينه های لازم برای پژوهـــش در بارۀ معماری و از منظر فرهنگ غنــی اسلام است .
اين پژوهشها ما را قادر ميسازد تا اصول راهبردی و کاربردی اسلام را، در فرآيند طراحی استنباط و استنتاج نمائيم . شرايط فوق بستر لازم در جهت نظريه پردازيهای خلاقانــّه برای ايجاد هويّت اسلامی – ايرانی در معماری بحران زده معاصر را فراهم خواهد نمود و رسالت تاريخی و جهانی انقلاب اسلامی را در اين مقوله تحقّق خواهد بخشيد.