چکیده:
در معماری معاصر ایران، نمونه های متنوعی از مساجد مشاهده می شود و ادبیات موضوع نشان دهنده آن است که مساجد و مصلاها مرکز انتشار مباحثی درباره مسائل اجتماعی زمان خود بوده و رابطه مستقیمی با تمامی اقشار جامعه برقرار نموده اند. عملکرد این‌گونه بناها تنها ترویج شعائر مذهبی نبوده، بلکه سایر عوامل موثر در زندگی اجتماعی مردم را نیز در بر گرفته است. برخی مصلاها نیز چنین کارکردهایی داشته اند. پرسشی که در این پژوهش پس از بررسی مصلاهای دوران گذشته و مقایسه آن ها با مصلاهای معاصر مطرح می شود، این است که طراحان این گونه فضاهای مذهبی با چه مسائلی روبه‌رو بوده اند؟ چه ضوابط و مقرراتی را درطراحی مورد نظر داشته اند؟ برای پاسخگویی به پرسش های تحقیق، در ابتدا چیستی مفهوم «مصلا» و فلسفه وجودی آن تبیین و سپس بر اساس آن چارچوب نظری پژوهش تدوین گردید. در مرحله بعد بر اساس چارچوب نظری ترسیم شده، مصلاهای معاصر ایران تجزیه و تحلیل شدهاند. دستاوردهای حاصل از پژوهش، نشان‌دهنده آن است که درطراحی مصلاهای معاصر، ویژگی هایی هم‌چون، دسترسی های شهری به مجموعه و ارتباط صحیح ترافیکی با محوریت رفاه مردمی، به‌کارگیری اصول ساختاردهنده ای در طرح که ریشه در معماری سنتی دارند، تجهیزات سرمایشی و گرمایشی مناسب و استفاده از مصالح مدرن از موارد مورد نظر طراحان بوده است.
